Logistics là khâu trung gian để đưa hàng hóa, sản phẩm hoặc dịch vụ đến tay người tiêu dùng nhanh nhất, bao gồm các hoạt động vận tải hàng hóa xuất và nhập.

Doanh thu vận chuyển hàng hóa trên toàn cầu của vận tải hàng hóa đường hàng không tăng từ 100 tỷ USD năm 2019 lên mức 170 tỷ USD vào năm 2021. (Nguồn: Vnbusiness)

Tiềm năng phát triển

Đại dịch COVID-19 đã khiến cho vận chuyển hàng hóa bằng hàng không trên thế giới tăng trưởng mạnh hơn bao giờ hết. Vào năm 2021, số lượng hàng hoá được vận chuyển bằng máy bay chở hàng đã tăng từ 60 lên 81%. Trong khi đó, số lượng vận chuyển hành khách bằng máy bay chở khách giảm từ 40% xuống 19%. Mức tăng trưởng này được các chuyên gia nhận định sẽ tiếp tục gia tăng trong những năm sắp tới. Đây là cơ hội cho các doanh nghiệp vận tải hàng hóa bằng đường hàng không mở rộng và phát triển.

Thế nhưng, số lượng hàng hoá mà ngành vận tải hàng không Việt Nam vận chuyển vẫn còn rất khiêm tốn, chỉ khoảng 2% số lượng hàng hóa xuất nhập khẩu, chiếm tới 25% tổng giá trị.

Những khó khăn chưa được tháo gỡ

Hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam gặp phải sự cạnh tranh rất lớn từ các doanh nghiệp vận tải của nước ngoài. Thị phần các doanh nghiệp vận tải nước ngoài chiếm tới 88%, gấp hơn 7 lần so với thị phần của các doanh nghiệp trong nước.

Ngoài ra, hệ thống cơ sở hạ tầng hàng không tại Việt Nam còn chưa đáp ứng được cả về chất lượng và quy mô đối với tốc độ tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội, khiến lĩnh vực vận tải hàng hóa hàng không hiện chưa phát huy được hết tiềm năng sẵn có.

Đặc biệt là việc đầu tư, xây dựng các tuyến đường giao thông kết nối với các cảng hàng không quốc tế còn chậm, gây tình trạng ách tắc cho các sân bay. Ngoài ra, vấn đề nan giải khác đối với ngành hàng không là các sân bay cũng như các cảng hàng không hiện tại thiếu quỹ đất cho các trung tâm Logistic hàng không, các kho hàng không kéo dài. Chẳng hạn như ở sân bay Tân Sơn Nhất thì đã quá tải và không còn quỹ đất để xây dựng một trung tâm logistic hàng không.

Việt Nam có nhiều lợi thế cạnh tranh về vị trí địa lý, kim ngạch xuất nhập khẩu và thị trường hàng hóa cao. (Nguồn: Doanh nghiệp hội nhập)

Bên cạnh đó, các kho hàng của cảng hàng không kết nối khá tốt với hệ thống đường bộ. Có thể kể đến như cảng hàng hóa của Cảng hàng không quốc tế Nội Bài kết nối thuận tiện với các khu công nghiệp ở Bắc Ninh, Thái Nguyên… rất tốt. Tuy nhiên, hệ thống giao thông kết nối với các nhà ga đường sắt và đường hàng không chưa được phát triển. Do đó quy hoạch mạng lưới giao thông tại Việt Nam chưa có đủ sự gắn kết giữa các loại hình vận tải.

Chưa kể đến giá cước của logistics hàng không Việt Nam hiện nay vẫn còn cao. Các doanh nghiệp hàng không đầu tư nhỏ lẻ, chưa chuyên nghiệp đi liền với hạ tầng hạn chế nên không chỉ vận chuyển quốc tế mà ngay vận chuyển trong nước cũng phải qua nhiều cung đoạn khác nhau.

Thuỳ Dương/ Nguồn: Tổng hợp